نقش تاجگذاری اردشیر

نقش تاجگذاری اردشیر

نقش تاجگذاری اردشیر یکی از دیدنی های شیراز است که در تنگاب فیروزآباد در 15 کیلومتری فیروزآباد قرار دارد. این نقش در ارتفاع قرار گرفته است . گردشگران تور شیراز که مایل باشند نقش و کتیبه را ببینند باید از درخت نارون روبروی پایه پل سنگی ویران شده صد متری بالاتر روند و از آنجا از رودخانه که لیز است و به سختی می‌توان با کفش از آن عبور نمود، بگذرند آنهم در ماههای تابستان و پائیز که سطح آب رودخانه پائین میآید.

در این نقش مظهر میترا تاج شاهنشاهی را باردشیر میدهد. پشت سر شاه کودکی که شاید ولیعهد (شاپور اول) بوده و پس از آن سه نفر از وزرا و امرای کشور دیده میشوند، که بحال احترام ایستاده‌اند. بین شاه و مظهر میترا نبشته‌ای پهلوی وجود داشته که اینک بسیاری از حروف آن ریخته و ضایع شده و تقریباً دیگر خوانا نیست. کمی دورتر در بیرون این متن بسوی جنوب نبشته دیگری است، در 7 سطر بخط درشت پهلوی که شرح مفصل و ترجمه آن ضمن همین نوشته بیان خواهد شد. اندازه این سنگ نگاره 2×3 متر است.

مظهر خدا و اردشیر درین حجاری مانند سنگ نگاره مراسم تاجگذاری اردشیر در نقش رجب، نمودار شده، تاج شاه ‌گومانند و دستش را بحال احترام بلند کرده است. کمی دورتر از مجلس تاجگذاری شخص کوتاه اندامی که شاید ولیعهد بوده و پس از آن سه نفر دیگر نقش شده. حلقه بین شاه و مظهر خدا و روبان آن تا پائین امتداد دارد. درازا و پهنای سنگ نگاره 3×5 متر و جلوی نقش صفه‌ای بعرض یک متر، سه نفر پشت سر شاه نیز دستهای خود را بحال احترام بلند کرده‌اند. بلندی نقش از کف رودخانه چهار متر است و بدشواری می‌توان از آن بالا رفت. برجستگی نقش زیاد و مخصوصاً نقش شاه و مظهر اهورامزدا، از سایرین برجسته‌تر است.

شهر تاریخی دارابگرد

شهر تاریخی دارابگرد

دارابگرد، معنی شهر داریوش، نام یکی از 5 شهرستان ایالت پارس در ایران قدیم است که در تور شیراز می بینید. این شهر تنها شهر بنا شده به دست داریوش هخامنشی نبوده، اما شاید نخستین بنای مدور برپا شده به دست او بود که نام خود را بر آن نهاد. این شهر از کهن‌ترین شهرهای ایران و جهان محسوب می‌شود و پیشینه آن به بیش از 2500 سال می‌رسد. این شهر که از مهمترین دیدنی های شیراز است، در 6 کیلومتری جنوب شهر فعلی داراب در کنار جاده جدید داراب- شیراز قرار دارد.

شهر تاریخی دارابگرد نخستین پایتخت سلسله ساسانیان و  یکی از قدیمی‌ترین شهرهای ایران باستان است به طوری که قدمت آن به عصر هخامنشیان می‌رسد. در میان دشت وسیع و حاصلخیز داراب به دلیل شرایط امنیتی آن زمان و اهمیت شهر به صورت مدور بنا گردیده است و از این جهت در ردیف اولین شهرهای مدور داخل فلات ایران محسوب می‌گردد. این شهر تا قرن پنجم هجری آباد بوده، اما در این دوره به دلیل تهاجم گسترده سلجوقیان دچارآسیب و ویرانی می‌شود و اهالی به ناحیه جدیدی در شرق شهر فعلی به نام تنگ رمبه کوچ می‌نمایند و پس از حمله سلاجقه به ناحیه جدید به ناچار به محل فعلی داراب عزیمت می‌کنند.

سبک بنای شهر اقتباس از شهرهای قدیم بین‌النهرین باستان است. دیوار اطراف شهر باقی مانده و هنوز برخی از بقایای بناها از جمله کاخ و قلعه حاکم شهر بر فراز قله میانی دیده می‌شود. بنای شهر دارابگرد بر مبنای برخی روایات تاریخی منسوب به داراب پسر بهمن پسر اسفندیار کیانی بوده است. طرح و نقشه مدور شهر دارابگرد از اصول شهرسازی آسیای غرب اقتباس شده است و برای حفاظت از شهر خندقی پیرامون آن حفر کرده‌اند. محیط دیوار شهر حدود 6 کیلومتر است.

گنبد نمکی دارابگرد یا دارابجرد در وسط دشت سرسبز و پهناور داراب سر از خاک بر آورده است. این کوه نمکی مرکز شهر باستانی دارابگرد می باشد که دیواری حلقوی آن را در برگرفته است. این مجموعه گردشگری باستان - زمین شناسی کم نظیر یکی از جمله آثار جذاب، دیدنی و تماشایی حوضه زاگرس در استان فارس است. شده و ارتفاع آن اکنون به حدود ۷ متر می‌رسد. شهر دارابگرد دارای چهار دروازه در چهار جهت اصلی است که مهمترین آنها دروازه غربی مشهور به دروازه استخر ودروازه شرقی به نام دروازه خورشید بوده از دو دروازه شمالی وجنوبی برای ورود وخروج آب استفاده می شده وشهر دارای یک سیستم آبرسانی کامل بوده است.

وجود ماده چسبنده‌ای در میان ملاط و گل به کار رفته در دیوار، سبب شده با گذشت بیش از 2500 سال این دیوار با تخریب کم پا برجا و استوار باقی بماند. پشت دیوار خندق بزرگی برای حفاظت بیشتر از شهر ایجاد نموده بودند که دسترسی به شهر را در مواقع خطر بسیار مشکل می‌کرده‌است. عمق این خندق بیش از ۱۰ متر و عرض آن حدود۵۰ متر بوده‌است که این قسمت نیز دچار فرسایش شده‌است. این خندق پیوسته مملو از آب بوده و به گفته مورخین در آن گیاهانی بوده که به دور پای افرادی که وارد خندق می‌شده‌اند می‌پیچیده و مانع از شنا کردن آنها می‌شده است. آب مورد نیاز خندق از رودخانه‌های اطراف از جمله رود بال تامین می‌شده است.

نقش رستم شیراز +عکس و نقشه

نقش رستم شیراز

Naghshe Rostam In Shiraz

در حدود چهار کیلومتر از کوه حاجی آباد در شمال تخت جمشید، بناهای تاریخی متعلق به شاهان ایلامی و هخامنشی و ساسانی وجود دارند که در تور شیراز خواهید دید. این بناها به خاطر عظمت و بلندی شان نقش رستم نامیده می شوند. در قله این کوه، چهار مقبره قرار دارند که تصور می شود مقبره های خرگز، داریوش اول و داریوش دوم هخامنشی باشند. در گذشته، نام این مکان سه‌گنبدان یا دوگنبدان بوده‌است که در بین مردم منطقه، به نام‌های کوه حاجی‌آباد،کوه استخر یا کوه نِفِشت نیز خوانده می‌شد و احتمالاً نام نقش رستم پس از آنکه ایرانیان بین رستم، پهلوان شاهنامه و سنگ‌نگاره‌های شاهان ساسانی ارتباط برقرار کردند به این مکان که از دیدنی های شیراز است، داده شد.

در اولین قسمت برجسته کاری که در قسمت پایینی کوه تراشیده شده، «نارسی» پسر شاپور اول در حال دریافت حلقه پادشاهی که نماد آناهیتاست می باشد، در این کنده کاری، مدل لباس، تاج، آرایش مو، جواهرات و نوارهایی که به قوزک پا بسته شده اند، به زیبایی نشان داده می شوند.

کنده کاری دوم که در زیر مقبره داریوش کبیر واقع گردیده، شامل دو صحنه می باشد که به وسیله یک خط باریک نسبی از هم مجزا گشته اند و هر دوی آنها شباهتهایی به هم دارند، چنانکه صحنه بالایی، بهرام دوم ( ۲۹۳ - ۲۷۶ پس از میلاد ) را در یکی از نبردها با دشمنانش نشان می دهد.

سومین برجسته کاری شامل عظیم ترین و مجلل ترین کنده کاری دوره ساسانی در نقش رستم می باشد و طرح آن پیروزی شاپور اول ( ۲۷۱ - ۲۴۲ پس از میلاد ) بر امپراتور روم، والریان است، در این کنده کاری شاپور اول در حال راندن اسبش، غرق در جلال و شکوه و امپراتور رم به حال تعظیم در پشت سر وی است.

چهارمین برجسته کاری، پیروزی هرمز دوم، شاه ساسانی ( ۳۱۰ - ۳۰۲ پس از میلاد ) را نشان می دهد که دشمنش را شکست داده است.

پنجمین برجسته کاری، پیروزی بهرام دوم و ششمین، همراهی وی را با افراد دربار و وزیرانش نشان می دهد.

هفتمین برجسته کاری که یکی از کهن ترین آنهاست، آرتاگزرگس ( ۲۴۲ - ۲۲۶ پس از میلاد ) را نمایش می دهد که در حال دریافت حلقه پادشاهی از اهورا مزدا است.

حافظیه شیراز + عکس و نقشه

حافظیه شیراز

Hafeziyeh Shiraz

حافظیه نام مجموعه آرامگاه شاعر برجسته ایرانی، حافظ شیرازی است که یکی از دیدنی های شیراز به شمار میرود. آرامگاه حافظ در شمال شهر شیراز، پایین‌ تر از دروازه قرآن، در یکی از قبرستان های معروف شیراز به نام خاک مصلی قرار دارد. این مجموعه که در تور شیراز خواهید دید، به‌دلیل جای‌دادن آرامگاه حافظ شیرازی در خود به این نام مشهور شده‌است. مساحت حافظیه ۲ هکتار بوده و از ۲ صحن شمالی و جنوبی تشکیل یافته که این صحن‌ها توسط تالاری از یکدیگر جدا شده‌اند. این مجموعه ۴ درب ورودی-خروجی دارد که درب اصلی در سمت جنوب آن، دو درب در سمت غرب آن و یک درب در سمت شمال‌شرق آن قرار گرفته‌است.

تالار حافظیه که از آثار دورهٔ زندیان است، ۵۶ متر طول و ۸ متر عرض داشته و از ۲۰ ستون سنگی، هرکدام به ارتفاع ۵ متر تشکیل شده‌است. این تالار پیش‌تر شامل ۴ ستون و ۴ اتاق بوده که بعدها اتاق‌ها از محدودهٔ آن حذف گردیده‌است. در سمت شرق و غرب تالار ۲ اتاق -یکی متعلق به سازمان میراث فرهنگی و دیگری مربوط به دفتر آرامگاه- وجود دارد. شیوهٔ معماری این تالار مربوط به دوره‌های هخامنشیان و زندیان است.

این مجموعه ۶۵ سال پس از درگذشت حافظ، در سال ۸۵۶ هجری قمری (۱۴۵۲ میلادی)، شمس‌الدین محمد یغمایی وزیر میرزا ابوالقاسم بابر گورکانی (پسر میرزا بایسنغر نواده شاهرخ بن تیمور) حاکم فارس، برای اولین بار ساختمانی گنبدی شکل را بر فراز مقبره حافظ بنا کرد و در جلو این ساختمان، حوض بزرگی ساخت که از آب رکن‌آباد پر می‌شد. این بنا یک بار در اوایل قرن یازدهم هجری و در زمان حکومت شاه عباس صفوی، و دیگر بار ۳۵۰ سال پس از وفات حافظ به دستور نادرشاه افشار مرمت شد. در سال ۱۱۸۷ هجری قمری، کریم خان زند بر مقبره حافظ، بارگاهی به سبک بناهای خود،شامل تالاری با چهار ستون سنگی یکپارچه و بلند و باغی بزرگ در جلو آن ساخت و بر مزارش سنگ مرمری نهاد که امروز نیز باقی است.
بنای کنونی در سال ۱۳۱۵ به کوشش شادروان علی اصغر حکمت با بهره گیری از عناصر معماری روزگار کریم خان زند و یادمانهای حافظیه توسط آندره گدار فرانسوی طراحی و اجرا شد.

پارسَه یا تخت جمشید شیراز + عکس ، نقشه

تخت جمشید شیراز

Persepolis in Shiraz

پارسَه یا تخت جمشید شیراز یکی از شهرهای باستانی ایران است که در تور شیراز خواهید دید. این شهر سالیان سال پایتخت هخامنشیان بوده است. ایران قدیم نیز به آن پارسه و چهل منار گفته می‌شده است. اسکندر مقدونی سردار یونانی به ایران حمله کرد و این مکان را به آتش کشید. آثار تاریخی و باستانی تخت جمشید در نزدیکی شهر مرودشت و در فاصله حدود 60 کیلو متری شمال شرق شیراز قرار دارد. تخت جمشید در محوطه وسیعی واقع شده که از یک طرف به کوه رحمت و از طرف دیگر به مرودشت محدود است. این مکان از سال ۱۹۷۹ یکی از آثار ثبت شدهٔ ایران در میراث جهانی یونسکو است.

تخت جمشید شیراز مجموعه‌ای از کاخ‌های بسیار باشکوهی و از مهمترین دیدنی های شیراز است که ساخت آنها در سال 518 قبل از میلاد به عنوان پایتخت جدید هخامنشیان در پارسه آغاز شد و اتمام آن 150 سال به طول انجامید. این کاخ‌های عظیم سلطنتی در کنار شهر پارسه که یونانیان آن را پرسپولیس خوانده‌اند ساخته شده است. ساختمان تخت جمشید در زمان داریوش اول در حدود 518 قبل از میلاد ، آغاز شد. بنیانگذار تخت جمشید داریوش بزرگ بود، البته پس از او پسرش خشایارشا و نوه‌اش اردشیر یکم با گسترش این مجموعه به گسترش آن افزودند. نخست صفه یاتختگاه بلندی را آماده کردند و روی آن تالار آپادانا و پله‌های اصلی و کاخ تچرا را ساختند.کارگرانی که در بنای تخت جمشید دست اندرکار بودند، از ملت‌های مختلف چون ایرانی و بابلی و مصری و یونانی و عیلامی و آشوری تشکیل می شدند که همة آنان رعیت دولت شاهنشاهی ایران بشمار می‌رفتند. وسعت‌ کامل کاخ‌های‌ تخت‌ جمشید ۱۲۵ هزار متر مربع‌ است که روی سکوئی که ارتفاع آن بین ۸ تا ۱۸ متر بالاتر از سطح جلگهٔ مردوشت است، بنا شده‌اند.

 بسیاری از آگاهی‌های موجود که در مورد پیشینه هخامنشیان و فرهنگ آنها در دسترس است به خاطر سنگ‌نبشته‌ها و فلزنوشته‌هایی است که در این کاخ‌ها و بر روی دیواره‌ها و لوحه‌ها آن حکاکی شده‌است. سامنر برآورد کرده‌است که دشت تخت جمشید که شامل ۳۹ قرارگاه مسکونی بوده، در دورهٔ هخامنشیان ۴۳٬۶۰۰ نفر جمعیت داشته‌است. باور تاریخدانان بر این است که اسکندر مقدونی سردار یونانی در ۳۳۰ پیش از میلاد، به ایران حمله کرد و تخت جمشید را به آتش کشیدو احتمالاً بخش عظیمی از کتاب‌ها، فرهنگ و هنر هخامنشی را با این کار نابود نمود. با این‌حال ویرانه‌های این مکان هنوز هم برپا است و باستان شناسان از ویرانه‌های آن نشانه‌های آتش و هجوم را بر آن تأیید می‌کنند.

پادشاهان ساسانی نیز کتیبه‌هایی در تخت جمشید بر جای گذاشته‌اند. پس از ورود اسلام به ایران نیز این مکان را محترم می‌شمردند و آن را هزار ستون و یا چهل منار می‌گفتند و با شخصیت‌هایی همچون سلیمان نبی و جمشید ارتباطش می‌دادند. عضدالدوله دیلمی در تخت جمشید دو کتیبه به خط کوفی بر جای گذاشته‌است. همچنین کتیبه‌های دیگری هم به عربی و هم به فارسی در تخت جمشید وجود دارد که جدیدترین آن مربوط به دوره قاجار است.